علم و تخصص در روابط عمومی ادارات جایگاهی ندارد
استاد دانشگاه علمی کاربردی همدان گفت: متاسفانه جایگاه روابط عمومی در دستگاه های اجرایی کشور فاقد علم و تخصص لازم است و صرفا عمده وظایف روابط عمومی از نگاه مدیران به تبلیغات اعم از نصب بنر، بیلبورد و یا هماهنگی جلسات مورد توجه است.
"محمد اکبری"افزود: متاسفانه هنوز فلسفه وجودی روابط عمومی ها در ادارات مشخص نشده و در حالی که در نمودار سازمانی و منابع علمی پس از مدیر و معاون بازوی اصلی روابط عمومی است اما جایگاه آن به خوبی تعریف نشده است.
این کارشناس مدیریت ارتباطات با اشاره به اینکه مدیران دستگاه های اجرایی هنوز به تخصص گرا بودن حوزه روابط عمومی پی نبرده اند و فکر می کنند یک حالت حاشیه ای و انزوا دارد، اضافه کرد: دغدغه استاندار همدان مبنی برکارکرد ضعیف روابط عمومی ها به جا است و امیدواریم در سطح کشور این اهمیت اعمال شود.
وی اظهار داشت: روابط عمومی ها متاسفانه جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است و فقط کسانی که در این رشته دانش آموخته شده اند، می دانند این رشته به چه دردی می خورد.
این استاد دانشگاه افزود: اصطلاح روابط عمومی هم غلط است باید به مدیریت ارتباط تبدیل شود چرا که روابط عمومی یعنی با پیش فرض ها و از نگاه ارتباط برقرار کنیم و رابطه ای است.
وی اضافه کرد: روابط عمومی ارتباط میان فردی و محدود است و به رابطه خرد و حتی یکسویه می پردازد اما مدیریت ارتباطات با معیارهای تخصصی به دنبال مدیریت بر ارتباط متقابل است.
اکبری بیان داشت: در حوزه مدیریت ارتباطات هر فردی نمی تواند فعالیت داشته باشد و با تئوری های مدیریتی، بازاریابی، جامعه شناسی، ادبیات، مردم شناسی، آمار، روش تحقیق، رسانه، تبلیغات و حتی رایانه مسلط است و می تواند به خوبی ارتباطات درون سازمانی و برون سازمانی را مدیریت کند.
* روابط عمومي ها در آنزوا هستند
این کارشناس مدیریت ارتباطات درادامه گفت: هم اکنون روابط عمومی ها به دلیل نداشتن علم و نیروی متخصص لازم در دستگاه های اجرایی به حالت انزوا درآمده اند اما اگر به لحاظ جذب نیروی متخصص با شاخص های مدیریتی ارتباطات،
به حوزه مبانی ارتباطات، نظریه های ارتباطی و اصول ارتباطی توجه شود، این حوزه سازمانی از جایگاه بسیار ارزشمندی برخودار خواهد شد.
وی با بیان اینکه اغلب روابط عمومی ها فاقد نیروی متخصص است، گفت: وقتی در این حوزه سازمانی علم ارتباطات تعریف لازم را نداشته باشد، نه تنها هزینه بر خواهد بود بلکه امور اجرایی برحسب وظیفه به بطالت سپری می شود.
اکبری افزود: وقتی تعریف درستی از روابط عمومی داشته باشیم و فلسفه وجودی آنرا به خوبی بشناسیم، می توانیم از این ابزار برای جلب رضایت مردم استفاده کنیم.
وی تاکید کرد: دولت باید جایگاه روابط عمومی ها را ارتقا بدهد و افرادی کار آزموده و متخصص در این حوزه وارد شوند تا سطح رضایتمندی و اعتمادسازی جامعه را ارتقا ببخشند.
* كاردكرد روابط عمومي شناخته شده نيست
وی با اشاره به اینکه هدف ها و کارکردهای روابط عمومی هنوز نزد سازمان ها نشناخته شده نیست، گفت: در شرح وظایف تصور می شود حوزه روابط عمومی با چند عدد پارچه نویس، نصب بیلبورد، تبلیغات محیطی و هماهنگی جلسه ها فعالیت لازم را دارد.
این کارشناس مدیریت ارتباطات خاطرنشان کرد: وقتی سیاست ها و کارکردهای روابط عمومی ادارات حالت تبلیغی پیدا کند، نمی تواند فلسفه اصلی کار خود را انجام دهد و دانش آموختگان مدیریت ارتباطات زمانی که در بحث مطالعه وارد حوزه روابط عمومی سازمان ها می شوند به این مهم می رسند که عمده فعالیت این بخش به تبلیغات منتهی می شود و یک هزارم معیارها و شاخص های اجرایی انجام نگرفته است.
وی تصریح کرد: البته تبلیغات جزوی از وظایف روابط عمومی ها است اما باید توجه داشت که تبلیغ به معنای ارتباط یک طرفه و به معنای "هر چی من می گویم و مخاطبان و مردم باید آنچه که می گوییم را بشنوند"است.
وی اضافه کرد: این وضعیت شرایط ارتباط سازمان با جامعه را بحرانی می کند و چرا که نمی توان دغدغه و خواسته های مردمی را پذیرفت.
* روابط عمومي ها در مسير افكار عمومي حركت كنند
اکبری با اشاره به کارکردهای روابط عمومی ها گفت: روابط عمومی ها باید سازمان مربوطه را برای افکار عمومی به خوبی معرفی کنند چرا که سازمان برای جامعه کار می کنند و سازمانی که بی توجه به خواسته های مردم باشد بحران بی اعتمادی و بحران سرمایه اجتماعی شکل می گیرد.
وی افزود: روابط عمومی ها باید مسیر شناساندن افکار عمومی را بدانند و ضمن ارایه اطلاعات در راستای آگاهی بخشی، اطلاعات مردمی را دریافت کنند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: روابط عمومی ها باید در مسیر افکار عمومی و تفکر و نیاز افکار جمعی حرکت کنند و نباید صرفا تبلیغات سرلوحه قرار بگیرد بلکه با ارتباط و اطلاع رسانی خوب با مخاطب به تولید سرمایه اجتماعی و اعتماد بین مردم پرداخته و روزنه های پیشرفت را پیدا کنند.
وی یادآور شد: اغلب سازمان ها و دستگاه های اجرایی به سرمایه اجتماعی فکر نمی کنند و این معضل به دلیل ضعف واحد روابط عمومی است چرا که فاقد خلاقیت بوده و به خوبی نمی توانند آسیب های برون سازمانی را به اطلاع مردم رسانده و شرایط مطلوب بین سازمان و مخاطب ایجاد کنند.
وی با تاکید بر سیاست گذاری و برنامه ریزی در حوزه روابط عمومی ها، گفت: ارتباط با افکار عمومی باید خوب شکل بگیرد و ضمن جمع آوری مناسب اطلاعات، در راستای دغدغه های مردمی برنامه ریزی کند.
اکبری افزود: روابط عمومی نباید به کارهای معمولی و مکرر نظیر تبلیغات، برگزاری جلسه و همایش بپردازند بلکه سیاست گذار و برنامه ریز باشند.
* مديران از پتانسيل روابط عمومي ها استفاده كنند
وی اظهار داشت: وقتی روابط عمومی ها دارای افراد متخصص باشند دغدغه روابط عمومی خواهند داشت در غیر اینصورت کارهای کلیشه ای و عادی انجام می شود.
به گفته وی، روابط عمومی ایده آل یا مدیریت ارتباطات ایده آل در راستای مدیریت دغدغه های سازمان و مردم تلاش می کند و با تمرکز بر فلسفه ارتباط دو طرفه، شرایط مناسب برای بهبودی در ارتباطات را میها می سازند.
وی با بیان اینکه اغلب مدیران منتظر این هستند تا ببینند روابط عمومی ها به چه کاری می آیند، گفت: مدیر هوشمند و خلاق نگر و مردم نگر باید بداند از پتانسیل های موجود در این حوزه گسترده کاری چگونه استفاده کند و با این اقدام روابط عمومی از کلیشه ای شدن در می آید و به مشاور و برنامه ریز کارآمد تبدیل می شود.
کارشناس مدیریت ارتباطات، تصمیم گیری در حوزه های منافع استراتژیک و سیاست گذاری در برنامه های مدیریتی را لازمه فعالیت های موثر در روابط عمومی ادارات دانست و گفت: مدیر روابط عمومی باید در حوزه های تصمیم گیری وارد شود و هر تصمیم گیری که در قبال سازمان و مردم شکل می گیرد براساس فلسفه و تخصص وی مورد اجرا قرار گیرد.
وی افزود: مدیران نباید بدون مشاوره روابط عمومی ها اقدامی در قبال جامعه انجام دهند و امروزه در کشورهای پیشرفته
روابط عمومی ها جایگاه ویژه و ارزنده ای در تصمیم گیری و سیاست گذاری یک سازمان دارند.
* فلسفه روابط عمومي در جلسات فاقد جايگاه است
وی اضافه کرد: در این کشورها روابط عمومی که نیروی متخصص است به خوبی افکار عمومی را می داند و جامعه را می شناسد و این مهم در تصمیم گیری ها بسیار مهم است.
وی گفت: اگر مدیران ما بدون توجه به روابط عمومی ها تصمیم بگیرند، دچار آزمون و خطا می شوند و شکل مطلوبی از ارتباط با سرمایه های اجتماعی تحقق نمی یابد.
این استاد دانشگاه افزود: امروزه اغلب روابط عمومی ها در جلسات مهم تصمیم گیری و ستادی حضور منسجم و فلسفی ندارند و صرفا جلسه را هماهنگ می کنند و تبلیغاتی آنجام می کنند که در این شرایط انتظاری بیشتر از این واحد تصمیم گیری و اجرایی نمی رود.
وی با اشاره به اینکه پرفسور "رکس هارلو"و "گرونیک وهانت"از محققان نامدار و استادان برجسته روابط عمومی همواره کوشیده اند که روابط عمومی از حوزه عادی به سمت علمی شدن کشیده شوند، گفت: وقتی نگاه علمی به این بخش نداشته باشیم طبیعی است که مسوولان دغدغه ناکارآمد بودن روابط عمومی ها را داشته باشند چرا که فاقد علم و تخصص هستند.
وی خاطرنشان کرد: پیش بینی تغییرات محیطی، اعمال این تغییرات در حوزه تصمیم گیری های مدیریتی، تاثیرسنجی و اثربخشی تصمیم گیری ها وقتی اتفاق می افتد که روابط عمومی ها در حرکت دو جانبه هستند، ارتباط برقرار می کنند و ارتباط می گیرند.
وی افزود: عیب شناسی در حوزه تخصصی و هدایت کردن خوب مسیر کاری نیز بسیار مهم است و افرادی که در حوزه روابط عمومی تخصص دارند، دغدغه لازم را بر شیوه عملکردی سازمانی نیز دارند.
اکبری با اشاره به اینکه تحقیق و پژوهش در حوزه روابط عمومی ها بسیار مهم است، گفت: افرادی که در روابط عمومی کار می کنند باید پژوهش محور باشند و اغلب مدیران به دلیل همین نبود پشتوانه علمی و پژوهشی به تصمیم گیری فردی می پردازند.
وی، نظرسنجی و افکار سنجی از ارتباط عمومی و افکار عمومی را یکی از وظایف مهم سازمان ها عنوان کرد و افزود: مدیران روابط عمومی باید مردم نگر، مشاوره و سیاستگذار کارامد باشند نه اینکه منفعل و مکانیکی عمل کنند و فقط به این موضوع توجه کنند که مدیران از آنها چه می خواهد، فقط آنچه مدیر می گوید انجام شود، فردا چه اتفاقی می افتد و یا برای اجرای برنامه های معمولی چقدر بودجه می دهند.
* روابط عمومي ها پژوهش محور باشند
وی اضافه کرد: تخصص روابط عمومی اطلاع گرفتن از مردم و پژوهش محوری است که تولید سرمایه می کند. کسب سرمایه اجتماعی باعث می شود تا سازمان از این روند روبه رشد لذت ببرد از همین رو تبدیل به اداره ای نمونه، مدیر مردمی، سازمانی مردم محور و نیز روابط عمومی مردمی شود که پایه های سازمان را مستحکم کرده و همواره از حمایت و پشتوانه مردمی برخوردار شود.
کارشناس مدیریت ارتباطات افزود: مطالعات علمی روابط عمومی در این است که هر تصمیم گیری باید با پشتوانه مردم باشد و به جای تولید مشکل برای آنان، حلال مشکلات باشد.
وی تاکید کرد: روابط عمومی ها باید مسلط به روش تحقیق و پژوهش باشند و با شناخت کامل از محیط بوسیله نظرسنجی، فضای تصمیم گیری مدیران بر حسب مطالعات افکار سنجی و پشتوانه فکری مردم را به خوبی مهیا سازد.
اکبری توصیه کرد: روابط عمومی ها تولید محتوا کنند و انقدر قدرتمند باشند که بتوانند در جامعه تاثیرگذار بوده و دغدغه مردم و سازمان را متعادل و علمی بررسی و با کمک مدیران مربوطه حل و فصل کند.